-Bài thơ “Bầm ơi” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ Tố Hữu, được đưa vào giảng dạy trong trường phổ thông nhiều năm. Bài thơ diễn tả nỗi nhớ thương người con đi vệ quốc của người mẹ cũng như thể hiện tình cảm của anh Bộ đội Cụ Hồ với gia đình, quê hương và cách mạng. Bài thơ vốn nguyên là một lá thư mà nhà thơ Tố Hữu đã viết giúp người con trai để động viên người mẹ. 

Cuối năm 1949, một số văn nghệ sĩ bám theo bộ đội đánh trận Phố Ràng.

Kết thúc chiến dịch, nhà thơ Tố Hữu bị sốt rét nằm nghỉ tại nhà một nông dân ở Phú Thọ. Bà chủ tên Gái, có con trai vừa nhập ngũ, đang hành quân lên Tây Bắc. Bà Gái nhà neo đơn, ngày đêm thương nhớ con, có khi nhà thơ thấy bà rấm rứt khóc thầm. Nghe tiếng khóc, nhà thơ không cầm lòng được, tự thấy mình phải làm cái gì đó để an ủi bà. Cơn sốt vừa đỡ, nhà thơ nảy ra “sáng kiến”, làm một bài thơ thay người con trai gửi mẹ. Thế là đêm đó, nhà thơ viết một mạch xong bài “Bầm ơi!”. Sáng ra, nhà thơ bịa chuyện, ông vừa nhận được lá thư bằng thơ của chính anh con gửi bầm. Bà Gái hồi hộp ngồi nghe nhà thơ đọc, mắt cứ rân rấn nước. Đến câu kết: Nhớ con bầm nhé đừng buồn/Giặc tan con lại về luôn cùng bầm, bà mếu máo, ngước nhìn mấy vị khách đang ở trong nhà, nói:

– Đấy các bác xem, thằng con tôi nó thương mẹ thế đấy! Mà tôi thì nhớ nó đến đứt ruột ra…

Nhà văn Kim Lân (cùng trong đoàn văn nghệ sĩ) ghé vào tai Tố Hữu nói:

– Ông tài thật!

Tố Hữu vội suỵt, bảo:

– Đây là thư của anh con trai đấy!

Một ngày giữa năm 1980, có một đại tá tìm đến nhà nhà thơ ở Hà Nội, anh tự giới thiệu:

– Cháu là con bà bầm ở Phú Thọ, từng được bác viết thành thơ. Cảm ơn bác, không ngờ bác lại giúp cháu một việc lớn như thế. Nhờ có bài thơ mà bầm cháu đỡ buồn nhiều.

Nhà thơ ân cần hỏi thăm sức khoẻ bà Gái và còn tặng bà tấm lụa Bác Hồ gửi vợ nhà thơ dạo trước khi sinh con gái đầu lòng. Mấy năm sau, anh đại tá quay lại thăm nhà thơ và xúc động kể:

– Bầm cháu mừng lắm, nhất là khi biết đây là tấm lụa của Bác Hồ, bảo may ngay cái áo khi nào có hội thì mặc.

Trần Văn Lợi