Em và bạn gái quen nhau từ năm cô ấy học lớp 10, em hơn cô ấy 6 tuổi. Năm nay, cô ấy học xong trung học và không muốn học tiếp.
Sau đó, cô ấy cho em biết đã lên thành phố làm việc trong một nhà hàng, phục vụ bàn bình thường. Một lần em đã vô tình đọc được tin nhắn của cô ấy, nội dung khiến em bàng hoàng. Cô ấy phục vụ phòng VIP và đi chơi với khách. Em thật sự sốc. Em hỏi cô ấy, cô ấy chỉ im lặng không nói gì. Sau này, cô ấy nhắn tin “anh hãy hiểu cho em, vì hoàn cảnh nhà em không có điều kiện. Cha em lại đang bị bệnh nặng, em trai đang đi học, em không muốn mẹ em phải khổ nữa”.
Em hỏi “giữa công việc và anh, nếu phải chọn, em sẽ chọn ai”. Cô ấy nói chọn công việc. Em còn yêu cô ấy lắm, lại thương cô ấy nữa, cô ấy còn quá nhỏ. Em sợ nếu em bỏ rơi cô ấy thì cô ấy sẽ như thế nào, cô ấy có sa ngã hay không? Em dày vò bản thân phần vì không thể giúp cô ấy, phần vì em bất lực khi nhìn cô ấy làm công việc đó. Em nên làm gì bây giờ. (Hiền)
Trả lời:
Trong cuộc sống hiện nay, khó nhất là kiếm tiền để sống. Nếu không có tiền người ta khó mà tồn tại hoặc nếu tồn tại sẽ trở về thời tự cung tự cấp tự túc. Làm thế nào để có tiền sống luôn là câu hỏi của mọi người trong xã hội hiện đại. Mặc dù về lý thuyết không thể xem tiền là trên hết nhưng về mặt tồn tại thì tiền là quan trọng trực tiếp nhất. Nếu không tìm được câu trả lời tiền ở đâu, làm ra tiền bằng cách nào… thì dù có nói hay đến đâu cũng là ảo tưởng.
Người bạn của bạn “học xong trung học phổ thông và cô ấy không muốn học tiếp” thì phải tìm lý do tận cùng của cuộc sống, đó là điều kiện kinh tế của gia đình cô ấy. Trong hoàn cảnh gia đình nghèo, gặp khó khăn kinh tế thì con đường đi làm việc kiếm tiền là con đường chân chính nhất. Trong con đường làm việc kiếm tiền, nếu làm ở nhà hàng phải tiếp xúc với khách ăn nhậu cũng dễ sinh những phức tạp vì nơi ăn nhậu dễ kèm theo sự suồng sã từ lời nói đến hành vi của khách hàng khi nặng hơi men.
Quá trình đó, nếu các cô gái trẻ không giữ được mình cũng dễ bị cuốn hút vào những khách VIP bởi những khoản “bo”, khoản “cho”… và tất cả đều có những cái giá của nó. Thực tế này thật đau lòng nhưng cũng là tất yếu của kinh tế thị trường, nhất là khi con người còn ham hưởng thụ và đời sống của một bộ phận xã hội (trong đó có cả những cô gái nhà nghèo) quá thiếu thốn đồng tiền. Đây là vấn đề mặt trái của xã hội đô thị và ngày nay đã tràn về cả các vùng quê.
Bạn đã quá lý tưởng tình cảm trong khi “dày vò bản thân vì không thể giúp cô ấy”. Cô ấy đã nhắn tin cho bạn “anh hãy hiểu cho em, vì hoàn cảnh nhà em không có điều kiện, cha em lại đang bị bệnh nặng, em trai đang đi học, em không muốn mẹ em phải khổ nữa”. Đây là người con có hiếu, người chị rất có trách nhiệm và vì thế khi bạn đặt điều kiện “giữa công việc và anh, nếu phải chọn em sẽ chọn ai”. Đây là câu hỏi khó trả lời khi người ta có tình cảm nhưng “cô ấy nói chọn công việc” là sự thật và là cuộc sống thật. Từ góc độ tình yêu thì không thể chấp nhận như thế, nhưng từ góc độ thực tế của gia đình cô ấy thì đó là một sự thật không thể khác. Bạn còn yêu cô ấy nhưng lại không giúp được gì cho cô ấy thì tình yêu chỉ là huyền thoại. Nếu thực sự bạn không bảo vệ được cuộc sống cho người bạn yêu thì tình yêu có giá trị gì? Đây là vấn đề mà bạn phải trả lời.
Bạn hãy cho qua đi câu chuyện tình cảm này để tập trung vào cuộc sống của bạn. Bạn hãy lao động để có tiền lo cho gia đình và nếu có thì giúp cô ấy phẩn nào.
Chúc bạn vượt qua.
GS.TS. Vũ Gia Hiền
Hội Khoa học Tâm lý & Giáo dục TP HCM
