Một vài tuyển tập phát hành thành công, tuy chưa đủ làm nên một thị trường lớn cho thơ, nhưng cũng là tín hiệu mừng cho những người sáng tác trẻ.”Văn thơ rẻ như bèo”

là câu nói cửa miệng của người sáng tác. Trên thị trường sách, số tập thơ được mua bản quyền phát hành rất ít, việc chủ động in thơ của các cây viết trẻ, những tác giả chưa có tên tuổi là việc làm hy hữu.

Phần lớn nhà thơ tự bỏ tiền túi để in sách và phát hành, một vài nơi dè dặt in thơ. Đơn vị chuyên làm sách văn học là Nhã Nam cũng chỉ in tác phẩm của những tên tuổi lớn như Hoàng Cầm, Lưu Quang Vũ, Xuân Quỳnh, Phùng Cung, Nguyễn Duy… Tác giả trẻ phải là những tên tuổi đã thành danh trên văn đàn như Nguyễn Ngọc Tư (tập thơ Chấm), Nguyễn Thế Hoàng Linh (tập thơ Hở)…

Tập thơ Đi qua thương nhớ đã tạo một cú hích cho xuất bản thơ trẻ.

Tháng 12/2012, tập thơ Đi qua thương nhớ của Phong Việt phát hành. Chỉ 50 ngày sau, 10.000 cuốn đã được bán hết. Tính đến tháng 12/2013, sách đã bán được 35.000 bản. Đây được coi là một hiện tượng cho ngành xuất bản Việt Nam.

Phong Việt vốn làm báo, anh thừa hiểu in thơ là một “điều khủng khiếp” với các đơn vị làm sách. Trước khi được công ty sách Phương Đông nhận lời in, bản thảo Đi qua thương nhớ đã bị 4 đơn vị làm sách từ chối. Phải dùng những cảm nhận của độc giả để thuyết phục Phương Đông, Phong Việt còn cam kết nếu sách làm ra không bán được, thì anh sẽ mua hết, để làm quà tặng cho những người đã đồng cảm với thơ anh.

Tập thơ được đón nhận ngoài sức tưởng tượng. Đại diện phát hành khi đó chia sẻ với báo giới: “Nói thật, dù nằm mơ tôi cũng không thể nghĩ rằng bây giờ có thể bán được 10.000 cuốn thơ ra thị trường thế này. Tôi dành cả tháng trời, không làm được gì, chỉ lo không in kịp thêm thơ và thất hứa với các địa chỉ đăng ký phát hành Đi qua thương nhớ”.

Thành công của Đi qua thương nhớ đã tạo một cú hích giúp các đơn vị làm sách mạnh dạn hơn với thơ trẻ. Tháng 10/2013, tập thơ Tin em đi, rồi anh sẽ lại yêu của tác giả September Rain được Người Trẻ Việt và NXB Văn học phát hành. Tập thơ được cộng đồng độc giả trẻ đón nhận.

Không lâu sau đó, tập thơ Ai rồi cũng phải học cách cố quên đi một người cũng tiếp tục được Người Trẻ Việt mua bản quyền xuất bản. Sau một tháng phát hành, tập thơ bán hết 750 cuốn, phía nhà in còn nợ, chưa in hết 1.500 cuốn, nên thị trường tạm hết sách. Tác giả Lương Đình Khoa đã ngạc nhiên khi phía xuất bản đề nghị anh gom bản thảo cho một tập thơ. Anh nói: “Ngay cả các nhà thơ nổi tiếng cũng phải tự bỏ tiền túi ra in thơ, thơ của tôi được mua bản quyền phát hành là may lắm rồi. Có lẽ thơ của tôi nhận được sự đồng cảm từ một số độc giả”.

Rẽ lối nào cũng gặp nhớ thương của tác giả Việt Anh hiện đứng trong danh sách sách bán chạy của một trang phát hành online lớn.

Công ty sách Cẩm Phong và NXB Văn học cũng phát hành tập thơ Rẽ lối nào cũng gặp nhớ thương của Việt Anh đầu năm 2014. Tập thơ nhỏ xinh hiện đứng trong danh sách những cuốn sách bán chạy của nhà sách trên mạng Tiki. Trong khi các cuốn sách văn học thường được nhà xuất bản in 2.000 cuốn cho lần phát hành đầu tiên, thì Rẽ lối nào cũng gặp nhớ thương được in tới 4.000 cuốn.

Theo chị Thu Hà – giám đốc điều hành công ty Người Trẻ Việt – hiện ngày càng nhiều cây bút mạnh dạn gửi tác phẩm thơ đến các đơn vị làm sách, trong đó có một số bạn viết tốt, đó là tín hiệu mừng và những người tìm bản thảo chắc chắn sẽ không bỏ qua những cơ hội này. Chị cho biết, cuốn sách Đi qua thương nhớ phát hành thành công là “phát súng lớn”, tạo khí thế cho những tập thơ ra mắt sau này. Thu Hà bày tỏ niềm tin vào thơ trẻ: “Tôi tin rằng thị trường thơ trẻ trong thời gian tới chắc chắn sẽ nhộn nhịp hơn”. Người Trẻ Việt cũng đang trong quá trình thực hiện, chuẩn bị cho ra mắt hai tập thơ: Giữa bao người xa lạ, sao anh lại chọn em của September Rain và Đừng gọi anh là người yêu cũ của Du Phong – một cây bút chưa từng có bất cứ cuốn sách nào được xuất bản.

Chị Vũ Thị Thanh Thúy (người chọn bản thảo tập thơ Rẽ lối nào cũng gặp nhớ thương cho công ty sách Cẩm Phong) nói: “Trong làng sách mọi người đều nói mấy năm nay không thể bán được thơ. Nhưng sau khi tập thơ thứ nhất của Phong Việt ra mắt thì rộ lên phong trào làm thơ. So với các tập truyện ngắn, tản văn, thơ phát hành khá tốt”.

Tuy nhiên, chị Thúy cũng cho rằng, việc chọn một bản thảo thơ và quyết định in tập thơ đó phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bên cạnh nội dung tập thơ hay, thì bản thân tác giả cũng phải là người có ảnh hưởng trong cộng đồng đọc, hoặc có khả năng phối hợp với đơn vị xuất bản tự truyền thông cho tác phẩm. Công thức này đều đúng với các tập thơ trẻ được phát hành gần đây. Như Phong Việt, trước khi in thành sách, thơ của anh có rất nhiều độc giả theo dõi, thậm chí độc giả tự lập trang thơ Phong Việt riêng. Hay như September Rain là admin mảng thơ của trang Facebook mạng xã hội Văn học có gần 800.000 người theo dõi, tác giả Việt Anh cũng là biên tập viên mảng thơ của báo Sinh Viên Việt Nam.

Hiền Đỗ